Działalność badawczo-rozwojowa
Rozwój działalności badawczo-rozwojowej ma ogromne znaczenie dla polskiej gospodarki i jej innowacyjności. W związku z tym wprowadza się wiele udogodnień, zwolnień z opłat i programów finansujących badania – wszystko w imię rozwoju gospodarczego Polski. Czym jest działalność badawczo-rozwojowa i na jakie ulgi może liczyć przedsiębiorca?
Działalność badawczo-rozwojowa ma wiele wymiarów. Jednym z kilku typów działalności są badania podstawowe. Należy przez nie rozumieć działalność eksperymentalną lub teoretyczną, którą podejmuje się głównie celem zdobycia wiedzy, bez nastawienia na praktyczne zastosowanie lub użytkowanie.
Kolejny typ to badania przemysłowe – ich celem jest zdobycie wiedzy, umiejętności i doświadczenia, na podstawie których powstaną nowe produkty, będą wdrażane nowe procesy lub usługi – również w te ramy mieszczą się wszelkie działania prowadzące do usprawnienia, unowocześnienia, udoskonalenia obecnych produktów, usług, procesów.
Z kolei prace rozwojowe łączą w sobie kilka typów badań – należy rozumieć je jako łączenie i wykorzystywanie wiedzy z umiejętnościami z kilku dziedzin: nauki, technologii, biznesu, marketingu. Ich celem również jest ulepszanie i innowacja oraz tworzenie czegoś nowego. Taka działalność obejmuje opracowywanie stereotypów, demonstracje, prowadzenie badań, testowanie, walidację i prezentację nowego produktu, usługi.
Ulga podatkowa na działalność badawczo-rozwojową
Jak już wcześniej wspomniano, w firmach, w których prowadzona jest działalność badawczo-rozwojowa, przedsiębiorcy mogą liczyć na pewnego rodzaju profity. Przysługuje im na przykład specjalna ulga, która polega na odliczaniu od podstawy opodatkowania części kosztów uzyskania przychodów poniesionych na taki rodzaj działalności. Są to tzw. koszty kwalifikowane.
Artykuł 4a pkt 26-28 Ustawy z 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r, poz. 1888), zwanej dalej Ustawą CIT definiuje dokładnie pojęcia działalności badawczo-rozwojowej, badań naukowych, prac rozwojowych, których dotyczy ulga.
Dzięki uldze podstawa podatkowa jest pomniejszana o wszystkie koszty, które zostały wliczone w koszty uzyskania przychodów. Należą do nich koszty:
• Wynagrodzenia pracowników w części związanej z działalnością badawczo-rozwojową oraz składek na ubezpieczenia społeczne tych pracowników;
• Wynagrodzeń z tytułu umów o dzieło lub zlecenie, w części związanej z działalnością badawczo-rozwojową;
• Nabycia niebędącego środkami trwałymi sprzętów specjalistycznych, materiałów, surowców związanych bezpośrednio z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
• Badań, ekspertyz, fachowych opinii i innych usług równorzędnych, które świadczone są w oparciu o umowę, przez jednostki naukowe (w myśl Ustawy z 30 kwietnia 2010 r o zasadach finansowania nauki Dz.U. z 2016 r, poz. 2045 z późniejszymi zmianami); dotyczy to również nabycia od tych jednostek wyników badań na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
• Odpłatnego korzystania z aparatury naukowo badawczej, którą wykorzystuje się wyłącznie w celu prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, o ile korzystanie to nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym w rozumieniu artykułu 11 ust. 1 i ust. 4 ustawy CIT.
• Kosztów uzyskania i utrzymania patentu.
Za koszty kwalifikowane można również uznać odpisy amortyzacyjne od środków trwałych, jak również wartości niematerialnych i prawnych, które wykorzystywane są do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej. Z tego pola manewru wyłącza się samochody osobowe, budynki, budowle i lokale które są odrębną własnością (z zastrzeżeniem centrów badawczo-rozwojowych).
Jak skorzystać z ulgi podatkowej na działalność badawczo-rozwojową?
Podatnik, który chce skorzystać z tej ulgi musi w prowadzonej przez siebie ewidencji wyodrębnić wszystkie koszty działalności badawczo-rozwojowej (wynika to z artykułu 9 ust. 1b Ustawy CIT). Kwota, jaką można odliczyć, nie może przekroczyć 100% lub też 150% kosztów kwalifikowanych (reguluje to art. 18d ust.7 Ustawy CIT). Należy pamiętać jednak, że koszty kwalifikowane zostaną odliczone wyłącznie w sytuacji, jeśli podatnik wcześniej nie otrzymał zwrotu z ich tytułu (oznacza to, że podatnik nie mógł wcześniej odliczyć ich od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym).
Odliczeń z tytułu działalności badawczo-rozwojowej dokonuje się w zeznaniu za zakończony rok podatkowy, w którym ponoszono koszty kwalifikowane. W zestawieniu podatnik musi wykazać koszty kwalifikowane, które chce objąć odliczeniem.