Tarcza antykryzysowa dla przedsiębiorców 2.0 – najważniejsze zmiany

Prezydent podpisał kolejną specustawę w związku z epidemią koronawirusa. Znalazły się w niej zapisy dotyczące poszerzenia pakietu pomocowego dla polskiej gospodarki. Poniżej opisujemy najważniejsze punkty, jakie przewiduje nowa tarcza antykryzysowa dla przedsiębiorców.

Zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców

Ustawa wprowadza rozszerzenie kręgu mikroprzedsiębiorców, którzy będą uprawnieni do skorzystania z pożyczki, o podmioty, które nie zatrudniają pracowników poprzez rezygnację z warunku utrzymania przez mikroprzedsiębiorcę stanu zatrudnienia w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r. Aby skorzystać z umorzenia pożyczki, mikroprzedsiębiorca będzie musiał prowadzić działalność przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Warunek ten będzie miał zastosowanie do wszystkich pożyczek, tj. również tych, które zostaną udzielone do dnia wejścia w życie przedmiotowej zmiany. Warunkiem ubiegania się o pożyczę jest rozpoczęcie działalności przed 1 marca 2020 r. O niskooprocentowanych pożyczkach pisaliśmy tutaj.

Rozszerzenie uprawnionych do zwolnienia ze składek ZUS

Tarcza antykryzysowa dla przedsiębiorców 2.0 przewiduje rozszerzenie kręgu przedsiębiorców, którzy będą uprawnieni do skorzystania z 3-miesięcznych „wakacji składkowych” tj. zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych o płatników zgłaszających do ubezpieczenia do 49 osób z zastrzeżeniem, że płatnicy zatrudniający od 10 do 49 osób podlegających ubezpieczeniom społecznym zostaliby zwolnieni z opłacania składek w wysokości 50% łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc.

Ustawa przewiduje również zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, które założyły firmę przed 1 kwietnia, a nie, jak było pierwotnie, przed 1 lutego. W przypadku firm zgłaszających do ubezpieczenia mniej niż 10 osób zwolnienie dotyczy całości składek.

Ponowna wypłata świadczenia postojowego

W miejsce jednokrotnego świadczenia postojowego, czyli wsparcia dla przedsiębiorców i osób wykonujących umowy cywilnoprawne wprowadzono możliwość ponownego przyznania tego świadczenia, nie więcej niż trzykrotnie, pozostawiając jednocześnie Radzie Ministrów możliwość podjęcia decyzji o ewentualnych kolejnych wypłatach w drodze rozporządzenia.

Świadczenie postojowe skierowane jest do wszystkich prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, zarówno prowadzących ją jednoosobowo i zatrudniających pracowników, jak i osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jeśli spełniają określone warunki. Ponowne przyznanie świadczenia postojowego będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty po raz pierwszy tego świadczenia, pod warunkiem wykazania w oświadczeniu, że sytuacja materialna nie uległa poprawie.

Komu przysługuje?

Osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą oraz pracującym na podstawie umów cywilnoprawnych, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna. Kluczowe jest, aby osoby te nie podlegały ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. Osoby te nie muszą być obywatelami polskimi – świadczenie przysługuje również cudzoziemcom, którzy przebywają na terytorium Polski legalnie (np. posiadają prawo pobytu lub prawo stałego pobytu).

Jakie kryteria trzeba spełnić?

W przypadku prowadzących działalność gospodarczą:

1. Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą otrzyma świadczenie postojowe, jeśli rozpoczęła działalność przed dniem 1 lutego 2020 roku i nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, a jej przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc (np. wniosek złożony został w kwietniu, przychód z marca 2020 roku jest o 15% niższy niż przychód z lutego 2020 roku). Tarcza antykryzysowa dla przedsiębiorców 2.0. zniosła kryterium, zgodnie z którym przychód ten nie mógł być wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.
2. Świadczenie przysługuje też osobom, które rozpoczęły działalność przed dniem 1 lutego 2020 roku i co prawda podjęły decyzję o zawieszeniu działalności, ale zrobiły to po 31 stycznia 2020 roku. Tarcza 2.0. zniosła wymóg, zgodnie z którym przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie mógł być wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Wymogi zawarte powyżej w pkt 1 i 2 nie mają jednak zastosowania, jeżeli do osoby prowadzącej pozarolniczą działalność mają zastosowanie przepisy dot. zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i która korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie przepisów szczególnych (art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT).

W przypadku osób wykonujących umowę cywilnoprawną, kryteria te są prostsze – wystarczy, że umowa cywilnoprawna została zawarta przed dniem 1 lutego 2020 roku, a przychód z umowy cywilnoprawnej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS.

Uprawnienia do świadczeń postojowych nie sumują się w razie ich zbiegu.

ILE WYNOSI?

Świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia, obowiązującego w 2020 roku (co daję kwotę 2.080,00 zł) i nie podlega oskładkowaniu i opodatkowaniu.

Wyjątkiem od powyższej zasady mają być świadczenia wypłacane przedsiębiorcom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, dla których zastosowanie znajdują przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i którzy korzystali ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie regulacji szczególnych (art. 113 ust. 1 i 9 Ustawy o podatku VAT). Będą oni mieli prawo do świadczenia postojowego w wysokości zaledwie 50% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 roku, ze względu na brak możliwości weryfikacji przychodu osiąganego przez tych przedsiębiorców.

Jeśli chodzi o osoby wykonujące umowy cywilnoprawne, wyjątek od wspomnianych 80% dotyczy przypadku, gdy suma przychodów z umów cywilnoprawnych uzyskana w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie wynosi mniej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2020 roku – wtedy świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu wykonywania tych umów cywilnoprawnych.

Jak i kiedy złożyć wniosek?

Wniosek kieruje się do ZUS, przy czym osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą robią to osobiście, a osoby wykonujące pracę w ramach umów cywilnoprawnych – za pośrednictwem zleceniodawcy/zamawiającego. Wniosek należy złożyć najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. ZUS ma obowiązek wypłacić świadczenie „niezwłocznie po wyjaśnieniu ostatniej okoliczności niezbędnej do jego przyznania”, co jest sformułowaniem dość ogólnym. Świadczenie przyznawane jest w drodze decyzji administracyjnej, co rodzi możliwość złożenia od niej odwołania, w razie gdyby była odmowna. Świadczenie postojowe może zostać przyznane ponownie, na podstawie oświadczenia osoby uprawnionej, której wypłacono świadczenie postojowe. Wypłata po raz kolejny świadczenia postojowego może zostać dokonana nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty świadczenia postojowego.