Działalność nierejestrowana a ZUS

Usługi świadczone w ramach nierejestrowanej działalności nie są zwolnione z obowiązku opłacania składek ZUS, zgodnie z stanowiskiem Ministerstwa Rozwoju i Technologii z 14 marca 2023 roku.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi działalności gospodarczej zdefiniowanymi w Prawie przedsiębiorców, działalność ta obejmuje zorganizowaną, zarobkową działalność prowadzoną w sposób ciągły we własnym imieniu. W tym kontekście, działalność prowadzona przez osobę fizyczną, której dochód z niej nie przekracza w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia, i która w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziła działalności gospodarczej, nie kwalifikuje się jako działalność gospodarcza. Jednakże pewne ograniczenia dotyczące rodzaju działalności oraz wymagań koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej, wyłączają możliwość prowadzenia firmy bez rejestracji. Przykładowo, dotyczy to dziedzin takich jak ochrona osób lub mienia, usługi detektywistyczne, handel alkoholem czy zbieranie odpadów.

Osoba prowadząca działalność w opisanym zakresie jest zwolniona z wielu obowiązków publicznoprawnych, w szczególności nie musi opłacać składek ubezpieczeniowych do ZUS.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii wyjaśnia, że jeśli osoba wykonuje pracę na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, to taka umowa stanowi podstawę do ubezpieczeń społecznych. Nawet jeśli umowa jest ustna, usługi odpłatne zawsze łączą się z umową cywilnoprawną.

W związku z tym, zwolnienie ze składek dotyczące działalności, która mieści się w limicie dla nieewidencjonowanej działalności, nie ma zastosowania w przypadku świadczenia usług. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa, usługi te traktuje się jako oskładkowane zlecenie. W takiej sytuacji to płatnik składek ponosi obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń, który powstaje, gdy osoba jest objęta ubezpieczeniem społecznym lub zdrowotnym.

Warto zauważyć, że w przypadku zbiegu różnych podstaw do ubezpieczeń, obowiązek opłacania składek z umowy cywilnoprawnej może nie występować. Przykładem może być osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług oraz jednocześnie pracująca na umowę o pracę u innego pracodawcy, zapewniając sobie minimalne wynagrodzenie.