Wynagrodzenie za nadgodziny – jak liczyć je prawidłowo?
Co do zasady osoby zatrudnione na etacie nie powinny pracować dłużej niż 8 godzin na dobę. Oczywiście zdarza się, że wygląda to inaczej, a godziny nadliczbowe w wielu branżach nie są niczym zadziwiającym. Warto natomiast wiedzieć, jak praca w nadgodzinach regulowana jest przez Kodeks pracy, aby jej rozliczanie przebiegało zgodnie z przepisami i bez szkody dla pracowników. Dowiedz się, jak obliczać dodatek do wynagrodzenia dla pracowników, wykonujących swoje obowiązki dłużej niż przez 8 godzin dziennie.
Kodeks pracy a godziny nadliczbowe
Zanim przejdziemy do szczegółów dotyczących rozliczania wynagrodzeń oraz dodatków za pracę w nadgodzinach, warto zajrzeć do najważniejszego dokumentu określającego zasady zatrudniania pracowników. Kodeks pracy definiuje godziny nadliczbowe w art. 151 § 1, w którym czytamy, że nadgodziny to praca wykonywana ponad normy czasowe obowiązujące pracownika. Jest ona możliwa w dwóch zdefiniowanych przez ustawodawcę przypadkach:
- gdy wymagane jest prowadzenie akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska bądź usunięcie awarii,
- gdy występują szczególne potrzeby pracodawcy.
Nadgodziny w pracy a czas wolny
W sytuacji, gdy pracownik pozostaje w pracy dłużej, niż przewiduje to norma, to za wypełnianie obowiązków w godzinach nadliczbowych zgodnie z Kodeksem pracy przysługuje mu rekompensata w postaci czasu wolnego.
- Jeśli z inicjatywą takiego sposobu rozliczania występuje prawodawca, wymiar czasu wolnego jest o 50% wyższy niż wymiar czasu przepracowanego (np. 6 godzin wolnego za 4 godziny przepracowane)
- Jeśli inicjatywa pochodzi od pracownika, wówczas czas wolny należy się w wymiarze 1:1 – tyle samo czasu wolnego, ile trwała praca w nadgodzinach.
Wynagrodzenie normalne i dodatek, czyli jak płatne są nadgodziny?
W sytuacji, gdy nadliczbowe godziny nie mogą zostać zrekompensowane czasem wolnym, należy pracownikowi wypłacić wynagrodzenie stosownie do zapisów Kodeksu pracy. Jak w takiej sytuacji wygląda rozliczanie nadgodzin? Oprócz normalnego wynagrodzenia pracownikowi przysługuje również dodatek w wysokości:
- 100% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w niedzielę i dni wolne od pracy, w tym także w dniu wolnym przyznanym za wcześniejszą pracę w niedzielę lub święto,
- 50% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych we wszystkich pozostałych dniach.
Godzin nadliczbowe – jak liczyć?
Na normalne wynagrodzenie pracownika składają się jego płaca zasadnicza oraz dodatkowe, stałe składniki, np. dodatki stażowe, funkcyjne, premia stała i inne. Rozliczanie godzinowej stawki wymaga zsumowania wszystkich stałych składników wynagrodzenia, a następnie podzielenia tej sumy przez miesięczny wymiar godzinowy. W ten sposób otrzymujemy stawkę godzinową, którą należy pomnożyć przez liczbę przepracowanych nadgodzin. Do normalnego wynagrodzenia również doliczyć dodatek za godziny nadliczbowe, w wysokości 50% lub 100% za każdą przepracowaną godzinę. Zobacz także: kadry i płace – Zielona Góra.
Jak rozliczyć nadgodziny – przykład
Sposób rozliczania najlepiej przedstawić na przykładzie. Pan Jan w danym miesiącu przepracował łącznie 10 godzin nadliczbowych w dni powszednie, 4 godziny w niedzielę i 3 w porze nocnej. Jego miesięczne wynagrodzenie brutto wynosi 5000 zł. Stawka godzinowa przy 160-godzinnym wymiarze pracy wyniesie:
5000,00 : 160 = 31,25 zł.
- Za 10 nadgodzin w dni powszednie panu Janowi przysługuje dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia, a więc: 31,25 x 10 x 50% = 156,25 zł.
- Dodatkowo, pan Jan pracował nadliczbowo w niedzielę i w porze nocnej – razem 7 godzin, za które przysługuje mu dodatek 100%, czyli: 31,25 x 7 x 100% = 218,75 zł.
W przypadku pana Jana miesięczne wynagrodzenie za nadgodziny wraz z dodatkiem wyniesie więc:
(31,25 x 17) = 531,25 zł + 156,25 + 218,75 zł = 906,25 zł.
Grimp Zielona Góra – Twoje wsparcie w obsłudze kadr i płac
Chcesz, by rozliczanie nadgodzin w Twojej firmie stało się prostsze? Poznaj korzyści z profesjonalnej obsługi księgowej i zleć sprawy kadrowo-płacowe naszym ekspertom. Skorzystaj z oferty biura rachunkowego w Zielonej Górze Grimp i skup się na rozwijaniu swojego biznesu, a sprawy związane z finansami oraz obsługę kadr i płac zostaw nam. Skontaktuj się z nami już dziś i umów na konsultację. Sprawdź, jak możemy pomóc Twojej firmie.