Faktura do paragonu – nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług

Od 1 stycznia 2020 r. faktura do paragonu tylko z numerem NIP – to najważniejsza zmiana początku nowego roku. Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi do ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw sprzedawca będzie mógł wystawić nabywcy (podatnikowi VAT) fakturę do paragonu tylko jeśli paragon ten będzie zawierał NIP nabywcy.

Za naruszenie tego przepisu sprzedawcy, jak i nabywcy, który ujmie w ewidencji fakturę do paragonu bez numeru NIP, będzie groziła sankcja w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. Powyższe zmiany nie będą dotyczyły podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0).

Faktura do paragonu – ważne zmiany

O końcu faktur na podstawie paragonu pisaliśmy już jakiś czas temu. W nowej wersji ustawy o VAT w części dotyczącej wystawiania paragonów z numerem NIP czytamy, że fakturę na rzecz podatnika od towarów i usług wystawia się tylko wówczas, gdy sprzedaż zaewidencjonowana na kasie fiskalnej potwierdzona jest paragonem z numerem identyfikacji podatkowej – NIP.

Zmiany te są reakcją na zaobserwowany nieuczciwy proceder polegający na wystawianiu faktur na zaprzyjaźnione firmy, w zamian za korzyść majątkową, do paragonów fiskalnych wygenerowanych przez kasę, a nie odebranych przez klientów. Firmy na podstawie wystawionych faktur dokonują odliczenia podatku VAT, mimo że w rzeczywistości nie nabyły towarów lub usług, a tym samym zawyżają koszty podatkowe.

Jak to będzie w praktyce?

Wprowadzane regulacje nie ograniczają prawa do wystawienia faktury, a jedynie regulują szczegółowo kwestie dokumentowania transakcji, które zostały uprzednio zewidencjonowane przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Jeżeli podatnik chce otrzymać fakturę, to będzie mógł to zrobić, jednak o fakcie dokonywania zakupu jako podatnik, a nie konsument powinien poinformować sprzedawcę w momencie dokonywania zakupu – wówczas może otrzymać fakturę VAT lub paragon z NIP-em. Jeżeli w momencie dokonywania zakupu dany podmiot występuje w charakterze konsumenta i nabywa określony towar, jako konsument, wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany tego charakteru zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste lub prywatne nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. Podatnik nie nabędzie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupu dokonanego w charakterze konsumenta.

Kasa fiskalna starego typu, a paragon z NIP

Zasadniczą wątpliwością przedsiębiorców jest to, czy w związku z ograniczoną funkcjonalnością starych kas fiskalnych, będą zmuszeni wymienić je na nowe, by sprostać wymogom nowych przepisów. Oczywiście nie będzie takiego obowiązku, ale w takiej sytuacji osoba dokonująca zakupu jeszcze na etapie przed wystawieniem paragonu fiskalnego będzie musiała zgłosić, że na dokonywany zakup chce otrzymać fakturę. Wówczas sprzedawca nie będzie wystawiał paragonu fiskalnego tylko od razu fakturę. Przedsiębiorca będzie mógł wystawić fakturę „ręcznie”, na przykład z bloczka.