Zatrudnienie pracownika z Ukrainy w firmie
Polski rynek pracy jest coraz bardziej otwarty na pracowników spoza kraju. W szeregach wielu polskich firm pracują dzisiaj obcokrajowcy, głównie z Ukrainy. Jak legalnie przeprowadzić zatrudnienie pracownika z Ukrainy? Jak zdobyć dotacje? Jakich formalności dopełnić?
Zatrudnienie pracownika z Ukrainy – podstawy
Od 2017 roku (dokładnie od czerwca 2017), w Polsce wszyscy obywatele Ukrainy mogą przebywać legalnie bez wizy (w ramach tzw. ruchu bezwizowego). Należy jednak zwrócić uwagę, że w styczniu 2018 roku zmienią się nieco zasady zatrudniania sezonowego i procedury oświadczeniowej, co dla wielu pracodawców będzie powodowało dalsze konsekwencje. Aktualnie polski pracodawca może zatrudnić pracownika z Ukrainy pod warunkiem, że obywatel Ukrainy posiada prawo do wykonywania pracy oraz prawo do legalnego pobytu w Polsce. Przedsiębiorca, który zatrudni obywatela Ukrainy bez stosownych zezwoleń, musi liczyć się z poważną karą, w tym nawet karą pozbawienia wolności.
Zatrudnienie pracownika z Ukrainy – legalny pobyt w kraju
Obywatele Ukrainy chcący podjąć pracę w Polsce mają dwie opcje. Mogą albo uzyskać wizę pracowniczą albo mogą skorzystać z tzw. pobytu bezwizowego. Każdy polski pracodawca, który zechce zatrudnić obcokrajowca, ma prawnie uzasadniony obowiązek zażądać od kandydata okazania dokumentu, który uprawnia go do pobytu w Polsce. Pracodawca zobowiązany jest do przechowywania kopii takiego pozwolenia w dokumentach zatrudnionego pracownika na czas jego pracy w firmie. Obowiązkiem pracodawcy jest również bieżące regularne weryfikowanie aktualności dokumentów potwierdzających legalny pobyt pracownika z Ukrainy w Polsce.
Ponadto, obywatele Ukrainy, którzy chcą zatrudnić się legalnie w polskiej firmie, muszą posiadać tak zwane uprawnienie do wykonywania pracy. Takie uprawnienia nadaje między innymi zezwolenie na pracę. O taki dokument wnioskuje pracodawca. Zezwolenie może być wydane na okres nie dłuższy niż 3 lata (każdorazowo), ale może być regularnie przedłużane. Zezwolenie wydawane jest przez wojewodę właściwego miejscu wykonywania pracy.
Warto wspomnieć, że istnieją także alternatywne opcje, które są dla polskiego pracodawcy sporym ułatwieniem. Polski przedsiębiorca może bowiem zatrudnić pracownika z Ukrainy opierając się o oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, funkcjonującej w ramach tak zwanej procedury oświadczeniowej. Jak to wygląda w praktyce? Pracodawca musi ww. oświadczenie zarejestrować w powiatowym urzędzie pracy (dedykowanym miejscu siedziby firmy). Po zarejestrowaniu takiego oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, pracodawca nie musi wnioskować o dodatkowe zezwolenie na pracę. Niestety, taka forma zatrudnienia umożliwia zatrudnienie na 6 miesięcy. Po 6 miesiącach pracodawca będzie musiał starać się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu zatrudnienia.
Zatrudnianie obcokrajowców – zmiany od stycznia 2018 r
W związku z podpisaną przez Prezydenta RP w sierpniu 2017 roku Ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w funkcjonowaniu polskiego rynku pracy zajdą zmiany. Zmiany te mają na celu eliminację licznych nadużyć związanych z pracami krótkoterminowymi wykonywanymi przez obywateli innych krajów w Polsce.
Praca sezonowa
Starosta powiatowy będzie mógł obcokrajowcowi wydać zezwolenie na pracę sezonową na okres 9 miesięcy w roku. Takie zezwolenie będzie dostępne dla pracowników spoza Polski, którzy mieliby imać się prac sezonowych. Za prace sezonowe należy uznać prace w sektorach gospodarki, gdzie zwiększone zapotrzebowanie na kadrę pracowniczą związane jest z okresem w roku kalendarzowym.
Procedura oświadczeniowa – zmiany
Zmieni się także dotychczasowa formuła oświadczenia o powierzeniu wykonywania prac cudzoziemcowi. W tej chwili oświadczenie wpisywane jest do ewidencji. Od 1 stycznia 2018 roku zaistnieje również możliwość odmowy wpisania takiego oświadczenia do ewidencji. Jeżeli urzędnik będzie miał uzasadnione obawy, że oświadczenie składane jest wyłącznie dla pozoru, może odmówić wpisania takiego oświadczenia do wyjaśnienia.