Sprawozdanie finansowe – kluczowe elementy, które musisz uwzględnić

Sprawozdanie finansowe to dokument będący zbiorem danych finansowych, który większość podmiotów gospodarczych musi regularnie sporządzać. Jest on źródłem istotnych informacji na temat kondycji firmy, ale nie tylko.

Prawidłowo sporządzone i podpisane sprawozdanie finansowe jest wymagane od wszystkich podmiotów na pełnej księgowości zgodnie z ustawą o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku.

Czym jest sprawozdanie finansowe?

Sprawozdanie finansowe przedstawia sytuację finansową i majątkową przedsiębiorstwa na podstawie danych znajdujących się w prowadzonych przez podmiot księgach rachunkowych. Dane te mają przede wszystkim charakter finansowy i odnoszą się do określonego czasu. Zazwyczaj przygotowuje się roczne sprawozdania finansowe za dany rok obrotowy.

Podmioty gospodarcze należące do rejestru przedsiębiorców KRS są zobowiązane złożyć sprawozdanie finansowe do Krajowego Rejestru Sądowego. Z kolei firmy należące do rejestru składają sprawozdania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Ponadto dokument ten sporządza się w formie elektronicznej (e-sprawozdania finansowe) zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów.

Struktura sprawozdania finansowego

Sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z polskimi przepisami o rachunkowości składają się z trzech stałych elementów:

  • bilans,
  • rachunek zysków i strat,
  • cash flow,
  • informacje dodatkowe, takie jak wprowadzenie do sprawozdania czy objaśnienia.

Bilans – co zawiera i jak go interpretować?

Bilans to spis składników majątku firmy, czyli aktywów, oraz źródeł ich finansowania, czyli pasywów. Istotą tej części sprawozdania jest równowaga bilansowa. Oznacza to, że suma aktywów musi się równać sumie pasywów, co oznacza, że każde z aktywów ma swoje źródło finansowania podane w zestawieniu. Do aktywów zaliczamy:

  • aktywa trwałe (wartości, niematerialne i prawne, środki trwałe, należności długoterminowe, długoterminowe rozliczenia międzyokresowe),
  • aktywa obrotowe (zapasy, należności krótkoterminowe, inwestycje krótkoterminowe, krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe).

Do pasywów zaliczamy:

  • kapitał własny (kapitał podstawowy, kapitał zapasowy, kapitał z aktualizacji wyceny, pozostałe kapitały rezerwowe, zysk lub strata z ubiegłych lat, zysk lub strata netto z danego roku obrotowego, odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego),
  • zobowiązania i rezerwy na zobowiązania (rezerwy na zobowiązania, zobowiązania długoterminowe, zobowiązania krótkoterminowe, rozliczenia międzyokresowe).

Prawidłowo wykonany bilans pozwala łatwo porównywać wartości majątku i zadłużenia, ewentualne błędy i ryzyka zarządcze.

Rachunek zysków i strat – analiza wyników finansowych

Rachunek zysków i strat obrazuje kondycję finansową firmy w ujęciu bardziej dynamicznym, aniżeli poprzez suche dane liczbowe na dany dzień. Celem utworzenia rachunku zysków i strat jest pokazanie wyników działań jednostki w danym roku. Wykazuje się w nim oddzielnie przychody, koszty, zyski, straty oraz obciążenia obowiązkowe za bieżący i poprzedni rok.

Można go wykonać w dwóch wariantach: kalkulacyjnym lub porównawczym. Wariant kalkulacyjny klasyfikuje koszty według miejsc ich powstawania, dlatego znajdują się w nim takie pozycje, jak:

  • koszty ogólnego zarządu,
  • koszty wydziałowe,
  • koszty sprzedaży.

Wariant porównawczy klasyfikuje koszty według ich rodzajów. Znajdują się w nim pozycje takie, jak:

  • zużycie materiałów i energii,
  • amortyzacja,
  • wynagrodzenia,
  • ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,
  • podatki i inne opłaty,
  • usługi obce.

Przepływy pieniężne – znaczenie cash flow w ocenie firmy

Cash flow, czyli rachunek przepływów pieniężnych, określa źródła finansowania i ich wykorzystanie. Dzięki temu narzędziu możliwe jest ustalenie wartości gotówki firmy, źródeł jej pochodzenia i sposobu zagospodarowania. Rachunek przepływów pieniężnych zawiera jedynie sytuacje zaistniałe, czyli zestawienie wpływów i wydatków oraz ich podział na działalność finansową, inwestycyjną i operacyjną. Są to bardzo dokładne i precyzyjne dane, dlatego świetnie nadają się do oceny faktycznej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.

W cash flow znajdują się następujące pozycje:

  • przepływy netto z działalności operacyjnej, przynoszącej dochody takie, jak wpływy ze sprzedaży usług, towarów, produktów oraz wydatki związane z działalnością operacyjną, np. należności dla dostawców),
  • przepływy z działalności finansowej, wpływającej na wzrost lub spadek i zmiany w strukturze kapitału własnego, zadłużenia jednostki (kredyty, pożyczki),
  • przepływy z działalności inwestycyjnej umożliwiającą wygenerowanie zysków (np. kupno i sprzedaż aktywów trwałych).

Przeczytaj także: Jak złożyć sprawozdanie finansowe

Informacje dodatkowe

Na informacje dodatkowe w sprawozdaniu finansowym składa się wprowadzenie oraz objaśnienia. We wprowadzeniu znajduje się opis przyjętych zasad rachunkowości, metod wyceny i sporządzania sprawozdań. Podaje się w nim także przyczyny i skutki ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedniego.

Objaśnienia i informacje dodatkowe odnoszą się do różnych pozycji w sprawozdaniu w celu lepszego wyjaśnienia sprawozdania finansowego. Mogą też dotyczyć proponowanego podziału zysków lub pokrycia strat.